Aan de gedeputeerden mevr. Lia Roefs en dhr. Geert Gabiëls,
en tweede leden de heren Tjerk de Groot en Derk Boswijk
Ik ben Norbert Huijts uit Voerendaal. Voormalig biologische akkerbouwer op kasteelhoeve Puth in Voerendaal.
In 1970 begonnen als gangbare boer, gebruik makend van vooral kunstmest en bestrijdingsmiddelen. Rond 1985 begon ik mij bewust te worden van de negatieve impact van deze werkwijze. ( in het bos waren 3 soorten orchideeën en andere planten verdwenen, volledig overwoekerd door brandnetels)
Ik ben toen op zoek gegaan met meerdere collega’s via projecten naar landbouwmethoden die minder milieuschade veroorzaakten. In 1990 heb ik meegedaan aan een landelijk project met 40 akkerbouwer verspreid over Nederland aan het project geïntegreerde akkerbouw. Daar heb ik ontzettend veel van geleerd. Uiteindelijk heb ik in 2001 de overstap gemaakt naar biologische akkerbouw via certificering door de Stichting SKAL. Dit ben ik met veel plezier en passie blijven doen tot 2018.
Bij deze wil ik graag over bovenstaande onderwerpen reageren naar jullie als tweede Kamerleden en Gedeputeerden die landbouw onderwerpen in de portefeuille hebben.
1 oktober discussie:
Ik had een mail voor je klaar staan, over de aanbevelingsbrief van de Autoriteit Consument en Markt (ACM) aan de minister, om naar je te sturen en toen las ik het idee van het ministerie om op zand en Löss alle gewassen voor 1 oktober gerooid te hebben.
Een absurd idee om aan de achterkant van een productieproces correcties aan te willen brengen om uitspoeling en vervluchtiging van stikstof te voorkomen.
(Dit onderwerp past goed bij de mail die ik had klaar staan over de aanbevelingsbrief van het ACM).
Alleen door goede voorbereidingen vooraf aan het teeltseizoen kan je als boer resultaat in dit stikstofdossier bereiken.
Het begint met te zorgen voor een goed bodemleven (insecten, bacteriën, virussen en schimmels).
Normale hoeveelheden stikstof die gangbaar gegeven worden zijn erg slecht voor het bodemleven. B.v. voor bodemschimmels (mycorrhiza ’s), deze hebben een samenwerking (symbiose) met de planten via de wortels. Deze schimmels zorgen dat de wortels van de planten een veel groter deel van de mineralen in de bodem bereiken en kunnen opnemen. De schimmels krijgen voor hun werk suiker van de plant om te leven. Hierdoor komt meer stikstof uit de bodem beschikbaar voor de planten die later niet meer kan uitspoelen. Als je als Boer daar rekening mee houdt bij het bepalen van het bemestingsplan, met ondersteuning van b.v. Ndicea computerprogramma van het Louis Bolk instituut dan weet je meer van de mineralisatie in de bodem van stikstof, en kan daar dan in het bepalen van de eerste gift (organische mest of kunstmest) en latere gift rekening mee houden.
Dit is een van de vele natuurlijke maatregelen die genomen kunnen worden.
Een discussie over – laat staan een eenzijdige afkondiging van – een uiterste oogstdatum of andere krampachtige pogingen tot het voorschrijven van correcties aan het eind van het teeltproces kunnen dan goeddeels achterwege blijven.
Aanbevelingsbrief van het ACM aan de minister:
Van de aanbevelingsbrief naar de nieuwe minister van het ACM word ik heel erg blij. Eindelijk wordt de werkwijze van de biologische landbouw op waarde geschat en in rapporten benoemd als oplossing voor de vele problemen door de landbouw. Ook belangrijk voor gangbare landbouwers die biologische principes in hun werkwijze toepassen en op deze manier het gebruik van kunstmest en synthetische bestrijdingsmiddelen sterk verlaagd hebben en circulair werken.
Vooral de eerste aanbeveling vind ik erg belangrijk, zeker voor de gangbare landbouw. Daarin o. a. Dit kan door duurzamere producten goedkoper te maken (bijvoorbeeld met subsidies voor producente of btw-verlagingen) en/of door gangbare producten duurder te maken bijvoorbeeld met btw-verhogingen of door negatieve externe effecten – zoals vervuiling – te beprijzen)
Beprijzing stikstof.
Vooral deze laatste opmerking de negatieve externe effecten beprijzen. Als dit op een goede manier aangepakt wordt zal de stikstof depositie verminderen.
De CO2 belasting die de productie van kunstmeststikstof veroorzaakt beprijzen. Het lijkt me wel goed om de maximale beprijzing in b.v. 4 jaar op te bouwen zodat boeren methoden kunnen ontwikkelen om voldoende stikstof op natuurlijke manier op te bouwen in de bodem. Voor gangbare boeren zal mijns inziens een minimale stikstofgift per ha heffingsvrij moeten zijn. B.v. 20 kg stikstof per ha land. Dit om boeren te belonen als ze weinig kunstmest gebruiken en daardoor laten ervaren wat mogelijk is op hun bedrijf.
Beprijzing gewasbeschermingsmiddelen/ bestrijdingsmiddelen.
Zo’n zelfde systeem als voor stikstof zal ook voor bestrijdingsmiddelen opgezet moeten worden.
Stikstof: Boeren verminder de gift aan kunstmeststikstof en gebruik organisch materiaal en teelt van vlinderbloemige gewassen die stikstof produceren. Beter voor de C/N verhouding in de bodem.
Kunstmeststikstof stimuleert afbraak van humus in de bodem.
De productie van kunstmeststikstof kost heel veel energie. 1 kg N kost 1 m3 aardgas. (CO2 productie)
N kunstmestgift als correctie gebruiken na bodem en bladmonsters.
Het N-dicea programma van het Louis Bolk instituut gebruiken om grip op de mineralisatie in de bodem te hebben.
Resultaat beloning.
Deze twee maatregelen zullen boeren stimuleren hun negatief gebruik te verminderen. Daar hebben we in Zuid-Limburg ervaring mee. Rond 2000 zijn in samenwerking met de Natuur en Milieufederatie Limburg in de Stichting Mergellandcorporatie positieve resultaten behaald met het verlagen van de milieubelasting door het 4-jarig project Resultaat Beloning in de Landbouw. De Water Maatschappij Limburg heeft met deze projecten meegedaan en is zo tevreden over de vermindering van stikstof in de waterwingebieden (onder de 50 mg in het drinkwater) dat nu in alle waterwingebieden in Limburg projecten lopen voor stikstofvermindering in het drinkwater .
Onlangs op het symposium bij gelegenheid van 50 jaar NMFL waar ook een bestuurslid van de LLTB aanwezig was heb ik voorgesteld om dergelijke projecten in de verschillende regio in Limburg weer samen met natuur en Milieu mensen uit die regio’s op te starten.
Strokenteelt.
Strokenteelt: door satellietbesturing op de trekkers kan door gangbare landbouw in het veld op spuitbaan breedte stroken gevormd worden. Op iedere strook komt een ander gewas dat over de jaren heen rouleert.
Op die manier krijg je een grotere biodiversiteit en voor de Zuid-Limburgse heuvel wordt daarnaast de erosie sterk verminderd.
Voor Biologische landbouw kunnen de stroken op de breedte van de wiedmachine.
Maximaal 24 meter breed en 6 gewassen op een groot veld wordt financieel ondersteund in het Gemeenschappelijk Landbouw Beleid.
Norbert Huijts
Voerendaal
06-54781748
www.kasteelhoeveputh.nl/Blog
Biologisch akkerbouwer met pensioen