Stikstofoverschot, natuur en biodiversiteit.              

De laatste tijd staan er veel artikelen in De Limburger over de landbouw betreffende: stikstof, biodiversiteit, water, natuur en andere samenhangende items.
Het is jammer genoeg niet tot een overeenstemming gekomen voor een landbouwakkoord doordat LTO uit het overleg stapte.
Vooral ook  doordat de Agrarisch Jongeren, ondanks enkele pijnpunten, nog steeds vertrouwen hadden in een landbouwakkoord dat het mogelijk maakt om hun (toekomstig) bedrijf aan te passen aan de wensen van de maatschappij en er een goed inkomen uit te halen.   
Door alle krakeel zijn enkele jaren verloren gegaan waar gezamenlijk aan oplossingen gewerkt had kunnen worden. De kaart van minister van der Wal en de stelling van Tjeerd de Groot veroorzaakte terecht een storm van protest onder de boeren. Ook met de Kritische Depositie Waarde (KWR) kunnen boeren op perceels en bedrijfsniveau niets. Wel met de Mineralenbalans waar stikstof deel van uitmaakt om de bemesting te sturen naar een mindere stikstofuitstoot. 

Ook Frans Vaessen van WML (Limburgs drinkwater) herkent zich niet de Löss-nitraatcijfers van minister van der Wal. Landbouwers in grondwaterbeschermingsgebieden in Zuid-Limburg hebben, vanaf 1997 in samenwerking met WML in het project Duurzaam Schoon Grondwater (DSG), met succes het stikstofniveau drastisch weten te verlagen. In 2021 zat de gemiddelde uitspoeling onder de agrarische percelen in grondwaterbeschermingsgebieden in Löss zelfs onder het gewenste niveau van 50 mg. Nitraat/liter (Bron: DSG).

Recent onderzocht WML  nitraatuitspoeling in haar gronden in grondwaterbeschermingsgebieden. De biologische landbouwpercelen en jonge bosaanplant hebben nauwelijks uitspoeling maar in oude bossen wordt extreem hoge stikstof -/ nitraatuitspoeling gemeten (Bron: NMI-rapporten).
De groei van struiken en bomen in jong bos legt koolstof maar ook stikstof vast in een bepaalde koolstof/stikstof (C/N) verhouding.
Oud bos daartegenover heeft veel dood hout dat verweerd en valt uit elkaar in koolstof en stikstof en deze stikstof veroorzaakt een te hoge stikstof concentratie in het oude bos waardoor de biodiversiteit verdwijnt.
In mijn jeugd hadden boeren en sommige burgers een gedeelte van een bos voor hak- en geriefhout, op die manier werden kleine plekken open met meer zonlicht op de bodem, waardoor er een grotere biodiversiteit ontstond. Tevens wordt stikstof uit het bosperceel via het hout afgevoerd.

Natuur beherende organisaties:
Beheer de (oude) bossen en maak een beheersplan over tientallen jaren. Zorg voor rillen voor insecten en kleine dieren en voor open plekken in het bos. Zorg voor gericht afvoer van stikstof via afvoer van hout uit oude bossen.

Geen praktische ervaring is de oorzaak van het volgende:
Vorig jaar heeft een groep een rechtszaak gewonnen tegen Natuurmonumenten om vee, die Natuur Monumenten inzet voor natuurbeheer, uit de Brunssummerheide te verwijderen. Het is juist dat uitwerpselen van vee stikstof bevat, maar het vee groeit door het grazen behoorlijk in gewicht. De kalveren die er vaak bij hun moeder lopen kunnen in een seizoen wel 150 kg zwaarder het terrein verlaten, op deze manier wordt veel stikstof het gebied uit gebracht.

Boeren:
– Onderzoek via je mineralenboekhouding op perceels of bedrijfsniveau of er nog mogelijkheden zijn voor het verminderen van de stikstof uitstoot van je bedrijf.
Het computerprogramma Ndicea van het Louis Bolk instituut of een ander managementprogramma en een Chlorofyl sensor kan je ondersteunen in het bepalen van stikstofbehoefte van een gewas.
– Samenwerken van akkerbouwers en veehouders is circulair werken en is goed voor de biodiversiteit.
– Doe regionaal mee aan een NIL-project

Laten we nu de regering gevallen is alvast in de regio’s aan de slag gaan om gezamenlijk, in respect met elkaar, de stikstofdepositie omlaag brengen en niet wachten op een nieuwe regeringsploeg.